Gogue publica unha ampla escolma de Floreano e Moncho Borrajo recompila todas as súas viñetas

Félix Caballero

O humor gráfico galego vén de enxendrar dúas novidades editoriais, o cal é sempre unha boa noticia: Floreano, de Gogue, e Escolma do humorismo gráfico de Moncho Borrajo. 

 Ambos os libros pódense adquirir xa nas principais librarías do país, alén de en diversos sitios webs.

Floreano

 

Floreano (Xerais, 2017) recolle catrocentas tiras das publicadas por Gogue en Faro de Vigo na súa sección do mesmo nome, organizadas en tres apartados: “De mulleres, chiñas, rubias e varios”, “De curas, monseñores e eminensias” e “De tasas, viños e loureiros”. Constitúe a primeira grande antoloxía dos personaxes creados polo humorista do Grove: Floreano, Monchiña, Epifanio, Cachiña, don Ramón o cura, Charito e Fly. Abre o volume o texto, “Floreano, My Way”, limiar de Alberto Avendaño, director de Tiempo Latino, o xornal en castelán editado polo Washington Post na capital dos EEUU. Edítase co gallo do 25 aniversario de Floreano, creado por Gogue nas páxinas do diario decano da prensa nacional en 1989.
Gogue xa publicara nos últimos dez anos dúas escolmas do personaxe: Historias Floreánicas (edición do autor, 2008) e Historias Floreánicas II (Todogrove, 2011).
Floreano é un home campechano, bebedor de bo viño, ao que lle fai feliz unha cunca de viño e arrodearse de amigos. Nas viñetas está acompañado ás veces pola súa dona Moncha, o seu amigo Epi, Cachiña e o cura don Ramón. Con Floreano Gogue fai un humor “tabernario-furancheiro”, que se traduce como costumista, popular, retranqueiro, con referencias puntuais á actualidade informativa. O humorista defínese como “un contador de historias cotidianas y a veces retratista gráfico de actualidad. (…) Mi inspiración se basa en lo cotidiano, en lo que veo y oigo en la calle, en una tienda o tomando un vino” (El Correo Gallego, 13 de setembro de 2014). “Yo hago humor social, para el pueblo. Siempre entresaco algún trazo cómico de una conversación. Por eso, mis chistes son atemporales. Solo quiero arrancarle una sonrisa a la gente cada mañana, para que comience bien el día. A veces también quiero hacerla pensar. Pero casi siempre lo que busco es que me digan: ‘Que chiste máis bo, alégrachesme o café da mañá”. Y creo que esa es la clave del éxito de Floreano y sobre todo de que se mantenga en primera línea tanto tiempo” (Galicia Única, 1 de xullo de 2011).
Floreano acadou logo tanta popularidade que comparte co Carrabouxo de Xosé Lois a honra de ter unha estatua de seu. O escultor Lucas Míguez (Olimpio Javier Míguez Mosquera, Mos, Pontevedra, 1944) inmortalizouno en bronce en xullo de 2011 na Praza de Arriba do Grove, en fronte da casa natal do humorista. Un conxunto escultórico no que non falta nada da viñeta: Floreano, a súa mesa, a cunca de viño, o xornal, as moscas… 

No número 17 de Tempos Novos (xuño de 2015), eu mesmo publiquei un achegamento ao personaxe, comparándoo co Carrabouxo. Prometo colgar o traballo neste mesmo blog moi axiña.

Escolma do humorismo gráfico de Moncho Borrajo

Escolma do humorismo gráfico de Moncho Borrajo (Areosa, 2017) pretende achegar ás novas xeración o bo facer dun artista integral, que axiña sobe a un escenario como se dedica á obra plástica en pintura ou escultura.
O volume recolle todas as viñetas de humor publicadas polo popular cómico de Baños de Molgas nos seus cinco libros orixinais de humor gráfico: Moncho y yo (Planeta, 1980), Moncho y tú (Planeta, 1986), ¡Pobres míos! (Planeta, 1987), Animaliños (Ir Indo, 1988) e Gatos (Ir Indo, 2008), máis algunhas outras aparecidas en xornais. Os tres primeiro libros estaban escritos en castelán e os dous últimos en galego, mais nesta ocasión aparecen todos en edición bilingüe. Trátase, polo tanto, dun exhaustivo repaso a obra humorístico-gráfica de Borrajo desde hai case que corenta anos.  
Moncho y yo, Moncho y tú e ¡Pobres míos! xa foran escolmados en 1990 nunha edición non venal de Caixa Galicia titulada Lo mejor de Moncho Borrajo.
Como humorista gráfico, o cómico continúa a liña de Castelao e Maside, facendo debuxos dentro dun cadro, con texto ou sen el, de liña, pouco barrocos, influído pola estética art decó dos anos 20 e 30 do século pasado. Como adoita acontecer no humor gráfico galego en xeral, é un humor de sorrir, non de rir a gargalladas, que nos fai pensar e –como apunta o propio Borrajo (TVG, 26 de abril de 2017)– dicir: “Carallo como atinou! Este xa sei por quen vai!”.

Referencias bibliográficas

• GOGUE (2017). Floreano. Vigo: Xerais, 216 pp. ISBN: 978-84-9121-217-1.
• BORRAJO, Moncho (2017). Escolma do humorismo gráfico de Moncho Borrajo. As Somozas (A Coruña): Areosa, 424 pp. ISBN: 978-84-697-2409-5.